Nhằm tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra giải pháp để giải quyết những vấn đề bất cập nêu trên, tác giải lựa chọn vấn đề: “Đăng ký hộ kinh doanh theo pháp luật Việt Nam từ thực tiễn quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội” cho luận văn của mình với mục đích nêu ra những bất cập còn tồn tại trong lĩnh vực đăng ký hộ kinh doanh từ thực trạng của quận Hoàng Mai và cũng qua đó đưa ra những biện pháp giải quyết những hạn chế đó để hoàn thiện quy trình thủ tục hành chính. Dưới đây là Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh, mời các bạn đọc giả cùng tham khảo
Nội dung chính
2.1. Thực trạng pháp luật về đăng ký hộ kinh doanh
2.1.1. Quy định về điều kiện kinh doanh
Khi tham gia vào quan hệ kinh doanh, hộ kinh doanh là một loại hình chủ thể kinh doanh. Hộ kinh doanh phải đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền để được bảo hộ các quyền cũng như hoạt động kinh doanh của mình. Vì vậy, hộ kinh doanh cần đáp ứng các điều kiện về chủ thể; tên gọi; ngành nghề kinh doanh; quy mô lao động được sử dụng về thu nhập của hộ kinh doanh.
Thứ nhất, điều kiện về chủ thể
Khoản 1 Điều 80 Nghị định 01/2021/NĐ-CP quy định: “Cá nhân, thành viên hộ gia đình là công dân Việt Nam có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của Bộ luật Dân sự ” là những chủ thể có quyền thành lập và đăng ký hộ kinh doanh. Quy định trên phù hợp với định nghĩa về hộ kinh doanh được nêu tại Khoản 1 Điều 79 Nghị định 01/2021 /NĐ-CP. Theo đó, đối với hộ kinh doanh do một cá nhân làm chủ thì cá nhân này phải là công dân Việt Nam, đáp ứng điều kiện về độ tuổi (từ đủ 18 tuổi); về điều kiện năng lực pháp luật (không phải là người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam hoặc đang phải chấp hành hình phạt tù đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc hoặc đang bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định); về điều kiện năng lực hành vi dân sự (không phải là người chưa thành niên, người bị mất năng lực hành vi dân sự…). Với quy định tại Điều 80 Nghị định số Nghị định 01/2021/NĐ-CP, pháp luật về hộ kinh doanh cũng cấm những đối tượng theo quy định của pháp luật có liên quan như trong Luật doanh nghiệp 2014, pháp luật phá sản được phép thành lập hộ kinh doanh. Điều này có nghĩa là những người bị cấm thành lập doanh nghiệp như cán bộ, công chức theo quy định của pháp luật về cán bộ công chức; sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng không có quyền đăng ký kinh doanh dưới hình thức hộ kinh doanh. Đồng thời theo quy định tại Khoản 3 Điều 80 Nghị định 01/2021/NĐ-CP thì các cá nhân, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh không được đồng thời là chủ doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh của công ty hợp danh trừ trường hợp được sự nhất trí của các thành viên hợp danh còn lại. ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Khoản 2, Khoản 3 Điều 80 Nghị định 01/2021/NĐ-CP quy định: Cá nhân, hộ gia đình quy định tại Khoản 1 Điều này chỉ được đăng ký một hộ kinh doanh trong phạm vi toàn quốc. Cá nhân quy định tại Khoản 1 Điều này được quyền góp vốn, mua cổ phần trong doanh nghiệp với tư cách cá nhân.
Đối với trường hợp hộ kinh doanh do một hộ gia đình làm chủ, các cá nhân trong hộ gia đình này đều phải đáp ứng điều kiện về độ tuổi và năng lực pháp luật, năng lực hành vi dân sự nêu trên. Kể từ khi Nghị định số 43/2010/NĐ-CP ra đời thay thế Nghị định số 88/2006/NĐ-CP, đã giải quyết được vướng mắc trong quy định về điều kiện chủ thể đối với hộ gia đình thành lập hộ kinh doanh. Trước đây, có một số ý kiến cho rằng quy định về điều kiện chủ thể được phép thành lập hộ kinh doanh của Nghị định 88/2006/NĐ-CP sẽ dẫn đến khó khăn áp dụng đối với hộ gia đình thành lập hộ kinh doanh. Bởi trong trường hợp các cá nhân góp vốn để thành lập hộ kinh doanh, các cá nhân này đều không thuộc diện bị pháp luật cấm kinh doanh, người đại diện cho hộ gia đình đăng ký kinh doanh tại cơ quan có thẩm quyền là công dân Việt Nam thì có nhất thiết những người còn lại phải bắt buộc là công dân Việt Nam không? Tuy nhiên, khi Nghị định số 78/2015/NĐ-CP và Thông tư số 20/2015/TT-BKHĐT hướng dẫn về đăng ký doanh nghiệp do Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành ngày 01/12/2015 có hiệu lực từ ngày 15/01/2016, có thể khẳng định các cá nhân trong nhóm người thuộc hộ kinh doanh đều bắt buộc là công dân Việt Nam. Bởi một trong những căn cứ để cơ quan có thẩm quyền thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh là “hộ kinh doanh do những người không được quyền thành lập hộ kinh doanh thành lập” (điểm đ khoản 1 Điều 78 Nghị định số 78/2015/NĐ-CP). Đây là nội dung tiếp tục được ghi nhận tại Nghị định 01/2021/NĐ-CP đang có hiệu lực pháp luật.
Pháp luật hiện hành không đặt điều kiện về chủ thể cho từng thành viên đối với trường hợp hộ gia đình đăng ký thành lập hộ kinh doanh. Điều này đồng nghĩa với việc nếu trong hộ gia đình có thể có thành viên chưa đủ 18 tuổi (chưa thành niên) thì hộ gia đình đó vẫn có quyền đăng ký thành lập hộ kinh doanh. Sở dĩ pháp luật không đặt ra điều kiện chủ thể đối với từng thành viên trong hộ gia đình khi đăng ký thành lập hộ kinh doanh là bởi: bản thân hộ gia đình đã từng được pháp luật Việt Nam công nhận là một chủ thể độc lập trong quan hệ dân sự nói chung và các quan hệ kinh tế nói riêng. Bộ luật dân sự 2015 không thừa nhận tư cách chủ thể độc lập của hộ kinh doanh nhưng vẫn điều chỉnh các giao dịch mà hộ kinh doanh tham gia quy về trách nhiệm của chủ hộ và các thành viên của hộ gia đình.
Khoản 2 Điều 80 Nghị định 01/2021/NĐ-CP cũng đặt ra điều kiện khác đối với các chủ thể được quyền đăng ký thành lập hộ kinh doanh, đó là các chủ thể nêu trên chỉ được đăng ký một hộ kinh doanh trong phạm vi toàn quốc.
Thứ hai, điều kiện về tên gọi của hộ kinh doanh
Việc đặt tên cho một hộ kinh doanh cũng phải tuân thủ những quy định bắt buộc tại Điều 88 Nghị định 01/2021/NĐ-CP. Theo đó, tên gọi của hộ kinh doanh sẽ bao gồm hai thành tố bắt buộc: “hộ kinh doanh” và tên riêng của hộ kinh doanh. Việc sử dụng tên riêng của hộ kinh doanh có thể có hoặc không. Trường hợp dùng tên riêng, thì tên này không được trùng với tên riêng của hộ kinh doanh đã đăng ký trong phạm vi huyện; không vi phạm truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục của dân tộc. ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Thứ ba, điều kiện về ngành nghề kinh doanh
Điều 89 Nghị định 01/2021/NĐ-CP quy định điều kiện về ngành nghề đăng ký kinh doanh của hộ kinh doanh, theo đó:
- Khi đăng ký thành lập, đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh, hộ kinh doanh ghi ngành, nghề kinh doanh trên Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh, Thông báo thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh. Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ghi nhận thông tin về ngành, nghề kinh doanh trên Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh
- Hộ kinh doanh được quyền kinh doanh ngành, nghề kinh doanh có điều kiện kể từ khi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật và phải bảo đảm đáp ứng các điều kiện đó trong suốt quá trình hoạt động. Việc quản lý nhà nước đối với ngành, nghề kinh doanh có điều kiện và kiểm tra việc chấp hành điều kiện kinh doanh của hộ kinh doanh thuộc thẩm quyền của cơ quan chuyên ngành theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
- Trường hợp cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nhận được văn bản của cơ quan có thẩm quyền về việc hộ kinh doanh kinh doanh ngành, nghề kinh doanh có điều kiện nhưng không đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra Thông báo yêu cầu hộ kinh doanh tạm ngừng kinh doanh ngành, nghề kinh doanh có điều kiện, đồng thời thông báo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật.
Thứ tư, điều kiện về quy mô lao động được sử dụng trong hộ kinh doanh
Để được đăng ký thành lập hộ kinh doanh, các chủ thể đăng ký cần phải đáp ứng điều kiện về quy mô lao động. Trước đây, Nghị định số 78/2015/NĐ-CP tại khoản 3 Điều 66 quy định “hộ kinh doanh có sử dụng từ mười lao động trở lên phải đăng ký thành lập doanh nghiệp theo quy định”. Như vậy theo quy định này, có thể coi quy mô lao động sử dụng trong hộ kinh doanh là một điều kiện bắt buộc cơ quan có thẩm quyền xem xét khi tiến hành cấp giấy phép thành lập hộ kinh doanh. Có thể nhận thấy số lượng lao động được sử dụng ở hộ kinh doanh mà pháp luật quy định cũng được xem là “ranh giới” để phân biệt loại hình kinh doanh giữa hộ gia đình với các loại hình doanh nghiệp hiện nay. Trường hợp hộ kinh doanh không đáp ứng được điều kiện về quy mô lao động (tức là hộ kinh doanh đó sử dụng hơn 10 lao động) thì sẽ không tuân theo điều kiện đăng ký thành lập và không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét cấp giấy đăng ký kinh doanh.
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra khi một nhóm có hơn mười cá nhân cùng tham gia các hoạt động kinh doanh; trong nhóm có sự phân công công việc cụ thể cho từng thành viên và họ cùng nhau đăng ký để thành lập hộ kinh doanh nhằm được pháp luật bảo hộ các hoạt động của mình trong quan hệ kinh doanh thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền có tiến hành xem xét và cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho nhóm người đó không? Pháp luật hiện nay chỉ đưa ra quy định về “nhóm người” được đăng ký thành lập hộ kinh doanh mà không quy định về số lượng thành viên thuộc nhóm người đó. Tất nhiên, theo nguyên tắc, quy định sử dụng lao động có nghĩa là giữa hộ kinh doanh và số lao động đó phải có quan hệ lao động và Luật lao động sẽ điều chỉnh quan hệ này; nhưng đối với trường hợp nhóm người nêu trên, họ đã có sự phân công chuyên môn hóa công việc, mỗi thành viên đều tham gia vào một quá trình của hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh và không cần thuê thêm lao động thì liệu họ có được thành lập hộ kinh doanh không? ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Do đó, để khắc phục những hạn chế đó, tại Nghị định 01/2021/NĐ-CP thay thế Nghị định số 78/2015/NĐ-CP đã không còn quy định giới hạn số lượng lao động đối với hộ kinh doanh, đáp ứng những vấn đề thực tế công tác thi hành pháp luật đặt ra.
Thứ năm, điều kiện về thu nhập
Pháp luật hiện hành điều chỉnh các vấn đề của hộ kinh doanh không có điều khoản riêng biệt quy định thu nhập từ hoạt động kinh doanh là một trong những điều kiện để cơ quan có thẩm quyền xem xét việc cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho các chủ thể khi đăng ký. Tuy nhiên, theo quy định tại khoản 2 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, “hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối và những người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, làm dịch vụ có thu nhập thấp không phải đăng ký, trừ trường hợp kinh doanh các ngành, nghề có điều kiện, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định mức thu nhập thấp áp dụng trên phạm vi địa phương”. Như vậy, vấn đề thu nhập từ hoạt động kinh doanh là một trong những căn cứ phân biệt chủ thể nào bắt buộc phải đăng ký thành lập hộ kinh doanh, chủ thể nào không phải đăng ký. Điều kiện này cũng tương tự như quy định về quy mô lao động của hộ kinh doanh. Nếu như quy mô lao động được sử dụng trong hộ kinh doanh là một căn cứ để xác định chủ thể đó có được tiếp tục hoạt động dưới hình thức hộ kinh doanh hay phải tiến hành đăng ký thành lập doanh nghiệp; thì vấn đề thu nhập từ hoạt động kinh doanh là một căn cứ để xác định chủ thể đó có được tiếp tục hoạt động tự do hay phải đăng ký thành lập hộ kinh doanh.
Tương tự nội dung được ghi nhận tại Nghị định 78/2015/NĐ-CP, Nghị định 01/2021/NĐ-CP không đưa ra chuẩn cố định về thu nhập từ hoạt động kinh doanh trên phạm vi toàn quốc mà mức thu nhập này sẽ được “Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định mức thu nhập thấp áp dụng trên phạm vi địa phương”. So với Nghị định số 88/2006/NĐ-CP, Nghị định 01/2021/NĐ-CP đã bỏ quy định “mức thu nhập thấp được quy định không được vượt quá mức khởi điểm chịu thuế thu nhập cá nhân theo quy định của pháp luật về thuế”. Việc bỏ quy định này là hoàn toàn phù hợp với thực tiễn bởi ở mỗi địa phương có sự phát triển kinh tế xã hội khác nhau và có sự chênh lệch giữa các thành phố lớn với các tỉnh thành miền núi; mỗi địa phương có sự phát triển kinh tế xã hội khác nhau. Điều này tạo điều kiện cho việc áp dụng quy định của pháp luật được linh hoạt và thuận tiện hơn trên thực tế.
Có thể bạn quan tâm:
2.1.2. Quy định về hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký hộ kinh doanh ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Việc đăng ký kinh doanh của hộ kinh danh do cơ quan có thẩm quyền cấp huyện thực hiện. Cá nhân hoặc hộ gia đình khi đăng ký kinh doanh cần thực hiện theo trình tự, thủ tục được quy định tại Điều 87 Nghị định 01/2021/NĐ-CP.
Theo đó, cá nhân, nhóm cá nhân hoặc người đại diện hộ gia đình sẽ phải:
- Gửi giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt địa điểm kinh doanh. Ngoài ra, họ còn phải gửi kèm theo giấy chứng minh nhân dân của các cá nhân tham gia hộ kinh doanh hoặc người đại diện hộ gia đình và biên bản họp nhóm cá nhân về việc thành lập hộ kinh doanh đối với trường hợp hộ kinh doanh do hộ gia đình thành lập.
Đối với những ngành nghề mà pháp luật quy định phải có chứng chỉ ngành nghề thì kèm theo các giấy tờ nêu trên còn phải có bản sao hợp lệ chứng chỉ hành nghề của cá nhân hoặc đại điện hộ gia đình.
Đối với những ngành nghề phải có vốn pháp định, thì kèm theo các giấy tờ nêu trên còn phải có bản sao hợp lệ văn bản xác nhận vốn pháp định của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
- Nộp đầy đủ lệ phí đăng ký kinh doanh theo quy định.
Trong quá trình xét giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh, cơ quan có thẩm quyền sẽ thực hiện các bước:
- Tiếp nhận hồ sơ;
- Trao giấy biên nhận;
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ và trao giấy biên nhận, cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh nếu hồ sơ đăng ký kinh doanh đầy đủ, đáp ứng đủ các điều kiện bao gồm: (1) Ngành, nghề kinh doanh không thuộc danh mục ngành, nghề cấm kinh doanh; (2) Tên hộ kinh doanh dự định đăng ký phù hợp với quy định của pháp luật; (3) Nộp đủ lệ phí đăng ký theo quy định.
Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ và trao giấy biên nhận, cơ quan có thẩm quyền phải thông báo rõ nội dung cần sửa đổi, bổ sung bằng văn bản cho người thành lập hộ kinh doanh.
- Định kỳ vào tuần đầu tiên hàng tháng, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện gửi danh sách hộ kinh doanh đã đăng ký tháng trước cho cơ quan thuế cùng cấp, Phòng Đăng ký kinh doanh và cơ quan quản lý chuyên ngành cấp tỉnh.
2.1.3. Quy định về đặt tên hộ kinh doanh ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Việc đặt tên cho hộ kinh doanh phải tuân thủ những quy định tại Điều 88 Nghị định 01/2021/NĐ-CP. Theo đó, tên gọi của hộ kinh doanh bao gồm hai thành tố bắt buộc: “hộ kinh doanh” và tên riêng. Tên riêng được viết bằng các chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Việt, các chữ F, J, Z, W có thể kèm theo chữ số, ký hiệu. Việc sử dụng tên riêng của hộ kinh doanh có thể có hoặc không. Trường hợp dùng tên riêng, thì tên này không được trùng với tên riêng của hộ kinh doanh đã đăng ký trong phạm vi huyện. Ngoài ra, tên riêng phải viết được bằng Tiếng Việt, có thể kèm theo chữ, số, ký hiệu và phát âm được và không được sử dụng từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục của dân tộc để đặt tên riêng cho hộ kinh doanh.
Ngoài ra Khoản 3 Điều 88 Nghị định 01/2021/NĐ-CP quy định về tên gọi của hộ kinh doanh có bổ sung quy định cấm trong việc đặt tên hộ kinh doanh; theo đó hộ kinh doanh không được sử dụng các cụm từ “công ty”, “doanh nghiệp” để đặt tên.
2.1.4. Quy định về thay đổi nội dung đăng ký, tạm ngừng, chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh
- Thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh
Khi tiến hành hoạt động kinh doanh, hộ kinh doanh nói riêng và các loại hình kinh doanh nói chung đều có thể thay đổi nội dung kinh doanh. Nghị định 01/2021/NĐ-CP tại Điều 90 ghi nhận quyền được thay đổi nội dung kinh doanh của hộ kinh doanh; theo đó khi thay đổi nội dung kinh doanh, hộ kinh doanh thông báo nội dung thay đổi với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký (Khoản 1).
Riêng đối với việc thay đổi địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh, cần lưu ý địa điểm kinh doanh mới có nằm trong phạm vi quận, huyện được chủ hộ đăng ký hay không. Nếu hộ kinh doanh chuyển địa điểm kinh doanh mới vẫn nằm trong phạm vi huyện đã đăng ký kinh doanh thì chỉ cần thông báo. Nếu hộ kinh doanh chuyển địa điểm kinh doanh sang quận, huyện khác, phải nộp lại giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho cơ quan đã cấp giấy chứng nhận và tiến hành đăng ký kinh doanh tại cơ quan có thẩm quyền cấp quận, huyện nơi đặt địa điểm kinh doanh mới. Đây là trường hợp cơ quan nhà nước tiến hành thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh được quy định tại Điều 93 Nghị định 01/2021/NĐ-CP.
- Tạm ngừng hoạt động kinh doanh
Về nguyên tắc, khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, hộ kinh doanh phải thực hiện việc kinh doanh thường xuyên. Tuy nhiên, trên thực tế không phải lúc nào hộ kinh doanh cũng có thể duy trì liên tục việc kinh doanh của mình do các yếu tố khách quan cũng như chủ quan tác động. Xuất phát từ điều này, pháp luật hiện hành cũng quy định về vấn đề tạm dừng và chấm dứt hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh. ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Trong trường hợp hộ kinh doanh (vì một lý do nào đó) không tiến hành hoạt động kinh doanh trong một thời gian, hộ kinh doanh có nghĩa vụ thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế trực tiếp quản lý. Tuy nhiên, hộ kinh doanh ngừng kinh doanh từ
30 ngày trở lên mới phải thông báo (Khoản 2 Điều 91 Nghị định 01/2021/NĐ-CP).
- Chấm dứt hoạt động kinh doanh
Việc chấm dứt hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh có thể xuất phát từ ý chí của chủ hộ hoặc theo quy định của pháp luật.
Thứ nhất, hộ kinh doanh chấm dứt theo ý chí của chủ hộ
Đối với trường hợp hộ kinh doanh do một cá nhân làm chủ, hộ kinh doanh sẽ chấm dứt hoạt động khi chủ hộ quyết định không tiếp tục thực hiện việc kinh doanh của hộ kinh doanh.
Đối với trường hợp hộ kinh doanh được thành lập bởi một hộ gia đình, việc chấm dứt hoạt động của hộ kinh doanh sẽ được định đoạt theo nguyên tắc được quy định tại khoản 2 Điều 212 Bộ luật dân sự 2015: “Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung của các thành viên gia đình được thực hiện theo phương thức thỏa thuận. Trường hợp định đoạt tài sản là bất động sản, động sản có đăng ký, tài sản là nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình phải có sự thỏa thuận của tất cả các thành viên gia đình là người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp luật có quy định khác. Trường hợp không có thỏa thuận thì áp dụng quy định về sở hữu chung theo phần được quy định tại Bộ luật này và luật khác có liên quan, trừ trường hợp quy định tại Điều 213 của Bộ luật này”. Tuy nhiên, với quy định nêu trên sẽ thật khó thực hiện trên thực tế bởi xác định thế nào là “tài sản là nguồn thu nhập chủ yếu” của hộ gia đình. Hiện nay, pháp luật chưa có ghi nhận cụ thể loại tài sản nào của hộ gia đình có giá trị lớn. Như vậy, tài sản của hộ gia đình do hộ gia đình làm chủ có được coi là “tài sản là nguồn thu nhập chủ yếu” đối với hộ gia đình không? Một điểm bất cập tiếp theo mà quy định nêu trên của Bộ luật dân sự chưa thể hiện rõ là hình thức thể hiện sự đồng ý của các thành viên. Việc thể hiện sự đồng ý chấm dứt hoạt động của hộ kinh doanh do hộ gia đình làm chủ sẽ được các thành viên trong hộ thể hiện bằng văn bản hay bằng lời nói.
Thứ hai, hộ kinh doanh chấm dứt theo quy định của pháp luật
Hiện nay, pháp luật đưa ra một số trường hợp mà nếu rơi vào một trong những trường hợp đó, hộ kinh doanh sẽ bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Điều này đồng nghĩa với việc hộ kinh doanh sẽ chấm dứt hoạt động kinh doanh. Điều 93 Nghị định 01/2021/NĐ-CP đã liệt kê các trường hợp thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Cụ thể:
- Hộ kinh doanh không tiến hành hoạt động kinh doanh trong thời hạn sáu tháng, kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh; ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
- Hộ kinh doanh ngừng hoạt động kinh doanh quá sáu tháng liên tục mà không thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đăng ký;
- Hộ kinh doanh chuyển địa điểm kinh doanh sang quận, huyện khác;
- Hộ kinh doanh thực hiện kinh doanh ngành, nghề bị cấm;
- Hộ kinh doanh do những người không được quyền thành lập hộ kinh doanh thành lập.
Bên cạnh những quy định về thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh làm chấm dứt hoạt động của hộ kinh doanh, Nghị định 01/2021/NĐ-CP không cho phép hộ kinh doanh tạm ngừng kinh doanh quá một năm. Với quy định này, có thể hiểu hộ kinh doanh khi tạm ngừng kinh doanh quá một năm sẽ đương nhiên bị coi là chấm dứt hoạt động. Khi hộ kinh doanh này muốn tiếp tục hoạt động kinh doanh sẽ phải thực hiện các thủ tục đăng ký thành lập hộ kinh doanh từ đầu.
Hiện nay, pháp luật quy định ba loại chủ thể được đăng ký thành lập hộ kinh doanh là cá nhân, hộ gia đình nên đối với trường hợp hộ kinh doanh do cá nhân thành lập, có thể chấm dứt hoạt động kinh doanh khi cá nhân đó chết.
Khi chấm dứt hoạt động kinh doanh, hộ kinh doanh phải nộp lại bản gốc giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký, đồng thời thanh toán đầy đủ các khoản nợ, gồm cả thuế và nghĩa vụ tài chính chưa thực hiện (theo quy định tại Điều 92 Nghị định 01/2021/NĐ-CP).
2.1.5. Quy định về thu hồi, cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh
Điều 93 Nghị định 01/2021/NĐ-CP quy định về trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, theo đó các trường hợp bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh gồm:
– Nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh là giả mạo:
Trường hợp nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh là giả mạo, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra thông báo về hành vi vi phạm của hộ kinh doanh và ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
Trường hợp hồ sơ đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh là giả mạo thì cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra thông báo về hành vi vi phạm của hộ kinh doanh và hủy bỏ những thay đổi trong nội dung đăng ký hộ kinh doanh được thực hiện trên cơ sở các thông tin giả mạo và khôi phục lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh được cấp trên cơ sở hồ sơ hợp lệ gần nhất, đồng thời thông báo với cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật.
- Không tiến hành hoạt động kinh doanh trong thời hạn 06 tháng, kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh:
Trường hợp hộ kinh doanh không tiến hành hoạt động kinh doanh trong thời hạn 06 tháng, kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh hoặc ngừng hoạt động kinh doanh quá 06 tháng liên tục mà không thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đăng ký hoặc không báo cáo về tình hình kinh doanh theo quy định tại Khoản 4 Điều 15 Nghị định này thì cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện thông báo bằng văn bản về hành vi vi phạm và yêu cầu đại diện hộ kinh doanh đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện để giải trình. Sau thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày kết thúc thời hạn ghi trong thông báo mà người được yêu cầu không đến báo cáo thì cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
- Kinh doanh ngành, nghề bị cấm:
Trường hợp hộ kinh doanh không tiến hành hoạt động kinh doanh trong thời hạn 06 tháng, kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh hoặc ngừng hoạt động kinh doanh quá 06 tháng liên tục mà không thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đăng ký hoặc không báo cáo về tình hình kinh doanh theo quy định tại Khoản 4 Điều 15 Nghị định này thì cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện thông báo bằng văn bản về hành vi vi phạm và yêu cầu đại diện hộ kinh doanh đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện để giải trình. Sau thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày kết thúc thời hạn ghi trong thông báo mà người được yêu cầu không đến báo cáo thì cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
- Hộ kinh doanh do những người không được quyền thành lập hộ kinh doanh thành lập, cụ thể:
+ Nếu hộ kinh doanh do một cá nhân thành lập và cá nhân đó không được quyền thành lập hộ kinh doanh thì cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra Thông báo về hành vi vi phạm và ban hành Quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
+ Nếu hộ kinh doanh do một nhóm cá nhân thành lập và một trong số cá nhân đó không được quyền thành lập hộ kinh doanh thì cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra Thông báo về hành vi vi phạm và yêu cầu hộ kinh doanh đăng ký thay đổi cá nhân đó trong thời hạn 15 ngày làm việc, kể từ ngày thông báo. Nếu quá thời hạn trên mà hộ kinh doanh không đăng ký thay đổi thì cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra Thông báo về hành vi vi phạm và ra Quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
– Không báo cáo về tình hình kinh doanh của hộ kinh doanh theo quy định tại Khoản 4 Điều 15 Nghị định này.
Mặc dù hiện nay, pháp luật quy định thủ tục đăng ký hộ kinh doanh khá đơn giản và gọn nhẹ, tuy nhiên qua nghiên cứu có thể thấy các hộ kinh doanh thường lúng túng và gặp phải vướng mắc trong quá trình đăng ký hộ kinh doanh. Một số vấn đề hộ kinh doanh thường gặp phải như:
Thứ nhất, về phía chủ hộ kinh doanh trình độ của chủ hộ kinh doanh rất hạn chế, theo khảo sát thì hiện nay đến 90% chủ hộ kinh doanh chưa có trình độ giáo dục từ trung học phổ thông trở lên. Vì vậy, việc quan tâm tiếp cận với các quy định của pháp luật về việc phải đăng ký hộ kinh doanh để được hoạt động dưới danh nghĩa hộ kinh doanh không được các chủ hộ này quan tâm. Mặt khác, các chủ hộ kinh doanh này thường kinh doanh tự phát, không có tính ổn định trong ngành nghề kinh doanh nên nảy sinh tâm lý “ngại” liên quan tới các cơ quan nhà nước và không muốn đi đăng ký hộ kinh doanh.
Thứ hai, về phía các cơ quan quản lý nhà nước: việc tuyên truyền pháp luật về những trường hợp kinh doanh phải đăng ký hoạt động dưới hình thức hộ kinh doanh, tuyên truyền pháp luật về hộ kinh doanh tới người dân chưa được quan tâm đúng mức; việc quản lý chung của các cơ quan này đối với hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh tự phát chưa thực sự được bao quát; một số cán bộ làm công tác đăng ký hộ kinh doanh chưa thực sự có trình độ chuyên môn cao dẫn đến việc áp dụng pháp luật nhiều nơi nhiều chỗ còn chưa đúng… ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Thứ ba, hiện nay pháp luật quy định về hộ kinh doanh chưa đưa ra chế định xử lý đối với các trường hợp hoạt động dưới hình thức hộ kinh doanh nhưng không đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền nên pháp luật chưa thực sự có tính chất răn đe và người dân chưa thực sự quan tâm đến các quy định về hộ kinh doanh. Mặt khác, các quy định của pháp luật về hộ kinh doanh còn nằm rải rác ở nhiều văn bản luật khác nhau, còn chung chung, chưa cụ thể…dẫn đến khó khăn trong việc áp dụng pháp luật trên thực tế. Một thực tế nữa là thời gian đăng ký hộ kinh doanh thường kéo dài hơn quy định của luật vì việc kiểm tra về mặt bằng kinh doanh và rà soát đặc biệt đối với các ngành nghề kinh doanh đặc biệt chính quyền địa phương luôn tiến hành kiểm soát rất chặt chẽ về 2 vấn đề trên vì sợ phát sinh các vấn nạn lấn chiếm lòng lề đường hay các tệ nạn xã hội. Và vì vậy, công đoạn chờ được cấp giấy đăng ký kinh doanh của các hộ không phải lúc nào cũng thuận lợi như luật định.
Một hiện tượng khác, đó là do người dân lâu nay đã có tư tưởng sợ các thủ tục hành chính, lại thêm có thể gặp phải tình trạng chờ đợi như trên nên dù thủ tục có đơn giản, không ít chủ hộ vẫn nhờ đến các tay “cò” trung gian để có được giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh nhanh chóng và dễ dàng hơn.
Mời bạn tham khảo thêm:
2.2. Thực tiễn thi hành pháp luật đăng ký hộ kinh doanh tại quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội
2.2.1. Đặc điểm địa lý, kinh tế, văn hóa – xã hội ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Hoàng Mai là một quận nội thành nằm ở phía Đông Nam của thành phố Hà Nội, Việt Nam. Đây là quận có diện tích lớn thứ tư của thành phố (sau các quận Long Biên, Hà Đông và Bắc Từ Liêm) và có dân số đông nhất trong số 30 quận, huyện, thị xã thuộc thành phố Hà Nội. Quận Hoàng Mai nằm ở phía Đông Nam nội thành thành phố Hà Nội, có vị trí địa lý: phía Đông giáp huyện Gia Lâm; phía Đông Bắc giáp quận Long Biên; phía Tây và phía Nam giáp huyện Thanh Trì; phía Bắc giáp quận Hai Bà Trưng; phía Tây Bắc giáp quận Thanh Xuân. Quận Hoàng Mai có diện tích tự nhiên là 4.104,1 ha (41 km2), dân số là 365.759 người. 8% dân số theo đạo Thiên Chúa. Quận Hoàng Mai có đường giao thông thủy trên 42ong Hồng. Quận có các đường giao thông quan trọng đi qua gồm: Quốc lộ 1A, đường vành đai 2,5, đường vành đai 3, đường cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ, cầu Thanh Trì. Quận Hoàng Mai có nhiều làng nghề ẩm thực như làng nghề bánh cuốn Thanh Trì (phường Thanh Trì), rượu Hoàng Mai, làng bún Tứ Kỳ, bún ốc Pháp Vân (phường Hoàng Liệt), đậu phụ Mơ (phường Mai Động). Ngoài ra, phường Vĩnh Hưng và phường Lĩnh Nam có nghề trồng hoa, rau sạch; phường Yên Sở có làng cá Yên Sở.
Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực: trong những năm qua, kinh tế của quận tiếp tục tăng trưởng đạt tốc độ khá trong lĩnh vực phát triển thương mại dịch vụ và công nghiệp. Tổng giá trị sản xuất các ngành kinh tế bình quân trong 15 năm tăng 15,25%/năm. Cơ cấu kinh tế tiếp tục dịch chuyển theo hướng tích cực, đúng hướng theo Nghị quyết các Đại hội Đảng bộ quận đã đề ra là tăng tỷ trọng giá trị sản xuất ngành thương mại – dịch vụ, giảm dần tỷ trọng sản xuất ngành công nghiệp – xây dựng và nông nghiệp. Thu ngân sách trên địa bàn năm 2018 dự kiến đạt 7.094,2 tỷ đồng, tăng 78,7 lần so với năm 2004. Chi ngân sách Nhà nước địa phương dự kiến năm 2018 là 2.398,8 tỷ đồng, tăng 10,5 lần so với năm 2004. Công tác quy hoạch, quản lý đô thị, quản lý đất đai, xây dựng công trình, cơ sở hạ tầng, môi trường đã được UBND quận tập trung chỉ đạo triển khai tổ chức thực hiện. Báo cáo UBND TP cho phép điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chi tiết 1/500 các dự án, đảm bảo tính khả thi trong công tác GPMB: Khu đô thị Đại Kim, Trũng Kênh, Thịnh Liệt, Kim Văn Kim Lũ, Tây Nam hồ Linh Đàm, Nam hồ Linh Đàm, Khu đô thị Nam Vành Đai 3, khu đô thị Ao Sào, Ao Mơ, cây xanh Định Công… Chỉ đạo thực hiện giải tỏa các điểm trông giữ phương tiện trái phép lấn chiếm gầm cầu đường vành đai 3 trên địa bàn phường Hoàng Liệt, Đại Kim, Thịnh Liệt; các bến bãi đỗ xe không phép, trái phép. Cải tạo, nâng cấp dốc Đoàn Kết, dốc Thương Binh, dốc Lĩnh Nam, lắp đặt đưa vào sử dụng cầu thép khu vực cầu Đền Lừ để giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông tại nút giao đường 2,5 – Tam Trinh, lắp đặt cầu thép đường bộ trên cao trước cửa trường Tân Mai; đầu tư trên 500 tỷ đồng để cải tạo, nâng cấp 75km đường và hệ thống thoát nước các cụm đường ngõ, ngách trên địa bàn 14 phường thuộc quận. Hoàn thành và đưa vào sử dụng tuyến đường 2,5 nối tiếp từ khu Đền Lừ 2 đến đường Trương Định – Giáp Bát với chiều dài trên 1km với tổng mức đầu tư 688,6 tỷ đồng. Công tác quản lý đô thị có sự chuyển biến tích cực, rõ nét. Duy trì 16 tuyến phố văn minh đô thị và chỉnh trang tuyến đường Giải Phóng là tuyến đường kiểu mẫu về trật tự văn minh đô thị. Công tác quản lý đất đai được tăng cường. Hoàn thành việc rà soát, lập hồ sơ quản lý diện tích đất công, đất chưa sử dụng, đất nông nghiệp. Tỷ lệ cấp giấy phép và thu thuế xây dựng hàng năm luôn đạt trên 98%. Nâng cao chất lượng cung cấp nước sạch trên địa bàn. Hệ thống điện chiếu sáng được đảm bảo. Việc đầu tư, cải tạo, khai thác và bảo vệ hệ thống hồ, công viên, cây xanh được chú trọng.
Năm 2019, kinh tế của quận tiếp tục duy trì tăng trưởng. Tổng giá trị sản xuất các ngành chủ yếu do quận quản lý ước đạt 34.582 tỷ đồng, tăng 13,75% và vượt kế hoạch đề ra là 13,72%. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực. Quận đã triển khai nhiều giải pháp nhằm cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và phát triển doanh nghiệp. Trong năm 2019, trên địa bàn quận có 2.033 doanh nghiệp thành lập mới, nâng tổng số doanh nghiệp quận đang quản lý lên 13.759 doanh nghiệp. Quận cũng đẩy mạnh ứng dụng CNTT, hỗ trợ doanh nghiệp trong công tác kê khai, nộp thuế. Hiện nay, số doanh nghiệp kê khai thuế qua mạng đạt 98,3%; số doanh nghiệp nộp thuế điện tử đạt 91,2%.
Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn quận năm 2019 phấn đấu hoàn thành dự toán Thành phố giao và HĐND quận quyết nghị là 6.534 tỷ đồng. Trong năm, quận đã thành lập 2 đoàn kiểm tra, đôn đốc thu hồi nợ đọng thuế và tiền thuê đất, sử dụng đất đối với 22 doanh nghiệp, qua đó, thu nợ trên 15,7 tỷ đồng. Tổng chi ngân sách nhà nước ước thực hiện 2.136 tỷ đồng, bằng 95% dự toán.
2.2.2. Thực trạng đăng ký hộ kinh doanh ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Trong thời gian qua, công tác quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp và hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn thành phố đã được các Sở, ngành và UBND quận, huyện triển khai thực hiện đồng bộ theo Quy chế quản lý doanh nghiệp hoạt động theo Luật doanh nghiệp và hộ kinh doanh được UBND thành phố ban hành theo Quyết định số 100/2009/QĐ-UBND ngày 11/9/2009.
Nhằm tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp và hộ kinh doanh đặc biệt là công tác “hậu kiểm” sau chứng nhận đăng ký kinh doanh, UBND thành phố đã chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thuế Hà Nội, Ban quản lý các khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội, UBND quận, huyện, thị xã thường xuyên, định kỳ lập kế hoạch kiểm tra, thanh tra, tăng cường công tác xử lý vi phạm trong hoạt động của doanh nghiệp và hộ kinh doanh. Đặc biệt là đối với các doanh nghiệp, hộ kinh doanh đăng ký hoạt động trong các lĩnh vực đặc biệt có thể ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội.
UBND thành phố chỉ đạo Cục thuế Hà Nội định kỳ 6 tháng tổng hợp báo cáo các doanh nghiệp không tiến hành hoạt động kinh doanh trong thời hạn một năm kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, ngừng hoạt động 1 năm liên tục hoặc đã giải thể mà vẫn kinh doanh, hoạt động không đúng nội dung đăng ký kinh doanh hoặc không đúng địa chỉ trụ sở đã đăng ký.
UBND Quận Hoàng Mai đã thành lập 7 tổ công tác, kiểm tra địa bàn 14 phường việc thực hiện tạm dừng hoạt động tất cả các hàng quán, cơ sở kinh doanh nhóm ngành hàng không thiết yếu trên địa bàn đến ngày 5/4 theo chỉ đạo của UBND TP Hà Nội.
Hộ kinh doanh giữ vai trò quan trọng trong quá trình đổi mới phát triển kinh tế của địa phương.
Theo thống kê chưa đầy đủ, trên địa bàn Hà Nội hiện có hơn 200.000 hộ gia đình kinh doanh. Thực tế, đã có không ít hộ gia đình chuyển đổi thành mô hình doanh nghiệp và gặt hái thành công; nhưng cũng còn nhiều hộ chưa sẵn sàng, thậm chí e ngại chuyển thành doanh nghiệp. Tập trung hỗ trợ, thuyết phục để phá bỏ tâm lý e ngại của người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển đổi từ hộ kinh doanh thành doanh nghiệp là rất cần thiết nhằm thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh hiệu quả, đáp ứng yêu cầu hội nhập.
Số hộ kinh doanh trên địa bản quận Hoàng Mai tăng trưởng nhanh vào giai đoạn 2017 – 2019. Tình hình kinh tế xã hội thuận lợi kích thích người tham gia kinh doanh nhiều hơn, tạo sự phát triển cho hộ kinh doanh trên địa bàn quận.
Trong tháng 5/2020 trên địa bàn quận Hoàng Mai có 182 hộ kinh doanh đăng ký kinh doanh trên địa bàn quận. Chủ yếu các ngành nghề như: bán trà đá, dịch vụ lưu trú ngắn hạn: cho thuê phòng trọ; kinh doanh chăn, ga, gối, đệm; bán các loại máy xay thực phẩm, dụng cụ gia dụng; Bán buôn, bán lẻ đồ dùng cho mẹ và bé; Mua bán đồ kim khí các loại; Mua bán sơn, phụ gia các loại; Mua bán máy móc, linh kiện, phụ kiện, thiết bị điện gia dụng, công nghiệp; Mua bán máy móc, linh kiện, phụ kiện, thiết bị cắt gọt mài mòn; Mua bán đồ nội, ngoại thất, đồ trang trí nội, ngoại thất; Cửa hàng ăn uống thuộc chuỗi cửa hàng ăn nhanh; Bán hàng online quần áo thời trang; Bán lẻ quần áo nam nữ thời trang, phụ kiện thời trang. Cụ thể công tác quản lý được triển khai như sau: ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
UBND Quận: yêu cầu phòng Tài chính Kế hoạch thực hiện tiếp nhận thông tin, hồ sơ đề nghị chuyển đổi thành lập doanh nghiệp của các hộ kinh doanh gửi về Sở Kế hoạch và Đầu tư để được hỗ trợ; nâng cao hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký kinh doanh cho các hộ kinh doanh, theo dõi và quản lý tình hình hoạt động của các hộ kinh doanh trên địa bàn Quận; tăng cường áp dụng các tính năng của phần mềm đăng ký kinh doanh cấp quận, tăng cường liên thông với Chi cục Thuế trong đăng ký và quản lý hoạt động của hộ kinh doanh; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính tại UBND Quận, tạo thuận lợi cho các hộ kinh doanh chuyển đổi sang đăng ký thành lập doanh nghiệp.
Chi cục Thuế: tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh, rà soát yêu cầu hộ kinh doanh chưa thực hiện thủ tục đăng ký hoạt động phải thực hiện đăng ký theo quy định pháp luật. Trường hợp hộ kinh doanh không đăng ký hoạt động, yêu cầu hộ kinh doanh phải chấm dứt hoạt động kinh doanh.
UBND 14 phường thuộc Quận, Đội quản lý thị trường số 15: rà soát các hộ kinh doanh thường xuyên sử dụng từ 10 lao động trở lên phải chuyển đổi đăng ký thành lập doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp; trường hợp không thực hiện xem xét thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh; thực hiện tuyên truyền đến các hộ kinh doanh Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; Nghị định số 39/NĐ-CP ngày 11/3/2018 của Chính phủ về quy định chi tiết một số điều của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; Chỉ thị 15/CT- TTg ngày 15/6/2018 của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức thực hiện hiệu quả Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; Chỉ thị số 09/CT-UBND ngày 05/10/2018 của Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội về việc triển khai Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, Công văn số 625/UBND-KT ngày 18/02/2019 của UBND thành phố Hà Nội về việc đẩy mạnh công tác hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, khuyến khích các hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp.
Mặc dù trên địa bàn quận Hoàng Mai đã có nhiều chuyển biến thuận tiện cho hộ kinh doanh trong việc đăng ký hộ kinh doanh trên địa bàn, tuy nhiên thực tế vẫn rất nhiều hộ kinh doanh gặp phải những khó khăn, vướng mắc khi thực hiện việc đăn ký hộ kinh doanh trên địa bàn. Đó là thực trạng của các hộ kinh doanh dịch vụ ăn uống trên địa quận Hoàng Mai. Đối với dịch vụ kinh doanh ăn uống thì để được cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh thì trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh cần có giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm, tuy nhiên việc tự đi xin giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm cho hộ kinh doanh quận Hoàng Mai còn nhiều khó khăn vướng mắc về quy định pháp lý liên quan. Do đó các hộ thường không tự mình làm được do đó phải nhờ đến các văn phòng Luật để sử dụng dịch vụ khiến chi phí tăng lên, do đó dẫn tới tình trạng nhiều hộ cứ hoạt động mà không thực hiện việc đăng ký hộ kinh doanh gây khó khăn trong việc quản lý hoạt động của các hộ kinh doanh này trên địa bàn quận Hoàng Mai.
Một vụ việc nữa có thể kể đến là thủ tục kê khai thuế của các hộ kinh doanh trên địa bàn phường Tân Mai, quận Hoàng Mai cũng là một thủ tục gây khó khăn, phiền hà cho nhiều hộ kinh doanh trên địa bàn phường. Đặc biệt là các hộ kinh doanh trong lĩnh vực cửa hàng ăn uống, cửa hàng bán lẻ thực phẩm sạch, dịch vụ spa, du lịch…biết được lợi ích của việc đăng ký thành lập hộ kinh doanh nhưng họ không biết bắt đầu tư đầu, và gặp phải những vướng mắc về điều kiện thành lập, cách đặt tên hộ kinh doanh, hồ sơ đăng ký, kê khai thuế, quy trình thủ tục đăng ký…Đặc biệt là thủ tục kê khai thuế do là loại hình kinh doanh nhỏ lẻ, nguồn thu nhập không ổn định và việc tính doanh thu thường không tách bạch do không có sự tách rời giữa chi phí đầu vào và chi phí đầu ra nên việc kê khai thuế của họ gặp nhiều khó khăn dẫn tới việc họ không tự mình thực hiện thủ tục đăng ký hộ kinh doanh được và dễ dàng bị xử phạt khi có hoạt động thanh tra kiểm tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2.2.3. Đánh giá, nhận xét thực trạng đăng ký hộ kinh doanh ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Chuyển đổi hộ kinh doanh thành doanh nghiệp là chủ trương vừa có lợi cho doanh nghiệp chuyển đổi lại vừa có lợi cho nền kinh tế. Tuy nhiên, làm sao để hộ kinh doanh không ngại “lớn” là bài toán không đơn giản, nhất là đối với cơ quan thuế và các cấp chính quyền. Quận Hoàng Mai cũng đã đặt ra mục tiêu như trên.
Trong những năm gần đây quận Hoàng Mai đã có nhiều chủ trương thực hiện cải thiện môi trường kinh doanh, hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp trên địa bàn quận. Trong đó, việc khuyến khích các hộ kinh doanh có tiềm lực chuyển đổi lên doanh nghiệp được thực hiện với nhiều nhóm giải pháp: cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp; tạo dựng môi trường thuận lợi hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; bảo đảm quyền kinh doanh, quyền bình đẳng tiếp cận nguồn lực và cơ hộ kinh doanh của doanh nghiệp;
Thực tế cho thấy, câu chuyện “lên” doanh nghiệp của các hộ kinh doanh chưa bao giờ dễ dàng. Trước hết, do quy mô kinh doanh nhỏ, hạn chế về chất lượng nguồn nhân lực, gần như hộ kinh doanh chưa thể đáp ứng các yêu cầu khi hoạt động theo mô hình doanh nghiệp. Có thể nói, hầu hết các hộ kinh doanh đều lúng túng trước các vấn đề quan trọng như pháp lý, nghiệp vụ kế toán, quản lý, tin học. Chị Phạm Thị Hạnh, chủ ki ốt số 41, kinh doanh ngành hàng may mặc tại chợ Mai Động (quận Hoàng Mai) cho biết, gia đình đã bán hàng tại đây hơn 20 năm, việc kinh doanh khá ổn định, nhưng chưa bao giờ nghĩ tới việc phát triển thành doanh nghiệp. Nguyên nhân có nhiều, nhưng trước hết là vì quy mô hoạt động nhỏ, lại chủ yếu dựa vào nhân lực trong gia đình. Mặt khác, nếu cố gắng “lên” doanh nghiệp thì sẽ “vướng” vào một số yêu cầu mang tính bắt buộc như sổ sách kế toán, mô hình tổ chức và quản lý cũng phức tạp hơn, nhất là sẽ chịu mức thuế cao hơn.
Theo đánh giá của Cục Thống kê Hà Nội, doanh nghiệp nhỏ phải ngừng hoạt động, phá sản chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng số doanh nghiệp thất bại trong kinh doanh, bởi sức chịu đựng hạn chế, đặc biệt là do sự eo hẹp về vốn. Trong đó, nếu gặp khó khăn ngay trong giai đoạn mới gia nhập thị trường thì hầu hết doanh nghiệp dễ rơi vào tình trạng thất bại vì “vốn mỏng”, lại thiếu bản lĩnh, kinh nghiệm trên thương trường. ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Đánh giá của Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội cho thấy, kết quả vận động hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp còn hạn chế do một số nguyên nhân. Đó là tâm lý e ngại về thủ tục, sợ gặp phiền hà trong quá trình hoàn thiện hồ sơ; chưa nắm hết thông tin quy định cần thiết; đặc biệt là sợ phải chi phí nhiều hơn khi trở thành doanh nghiệp. Về phía cơ quan chức năng cũng còn một số bất cập trong theo dõi, nắm tình hình, áp dụng nghiệp vụ quản lý đối với các hộ kinh doanh, cơ chế trao đổi thông tin chưa hiệu quả, chính xác nên ảnh hưởng đến kết quả chung. Đặc biệt, dù Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đã có hiệu lực một thời gian, nhưng vẫn chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể về nội dung liên quan đến ưu đãi thuế cho doanh nghiệp, gây lúng túng cho công tác tuyên truyền, giải thích với các cá nhân, hộ kinh doanh.
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
Khi tham gia vào quan hệ kinh doanh, hộ kinh doanh là một loại hình chủ thể kinh doanh. Hộ kinh doanh phải đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền để được bảo hộ các quyền cũng như hoạt động kinh doanh của mình. Vì vậy, hộ kinh doanh cần đáp ứng các điều kiện về chủ thể; tên gọi; ngành nghề kinh doanh; quy mô lao động được sử dụng về thu nhập của hộ kinh doanh.
Trong những năm gần đây quận Hoàng Mai đã có nhiều chủ trương thực hiện cải thiện môi trường kinh doanh, hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp trên địa bàn quận. Trong đó, việc khuyến khích các hộ kinh doanh có tiềm lực chuyển đổi lên doanh nghiệp được thực hiện với nhiều nhóm giải pháp: cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp; tạo dựng môi trường thuận lợi hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; bảo đảm quyền kinh doanh, quyền bình đẳng tiếp cận nguồn lực và cơ hộ kinh doanh của doanh nghiệp. ( Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh )
Mời bạn tham khảo thêm:
→ Luận văn Giải pháp hoàn thiện hoạt động đăng ký hộ kinh doanh Việt Nam

Dịch Vụ Viết Luận Văn Thạc Sĩ 24/7 Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn thạc sĩ, báo cáo tốt nghiệp, khóa luận tốt nghiệp, chuyên đề tốt nghiệp và Làm Tiểu Luận Môn luôn luôn uy tín hàng đầu. Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 luôn đặt lợi ích của các bạn học viên là ưu tiên hàng đầu. Rất mong được hỗ trợ các bạn học viên khi làm bài tốt nghiệp. Hãy liên hệ ngay Dịch Vụ Viết Luận Văn qua Website: https://vietthuethacsi.com/ – Hoặc Gmail: dicvuluanvanthacsi@gmail.com
[…] → Luận văn Thực trạng pháp luật về đăng ký kinh doanh, thực tiễn quận Hoàng Mai […]