Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình

Chia sẻ chuyên mục Đề Tài Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm khóa luận tốt nghiệp tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài luận văn tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm luận văn thì với đề tài: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình dưới đây chắc chắn sẽ giúp cho các bạn học viên có cái nhìn tổng quan hơn về đề tài sắp đến.

PHẦN MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn đề tài

Ngày nay du lịch đã trở thành một hiện tượng kinh tế – xã hội phổ biến không chỉ ở các nước phát triển mà ở cả các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam. Việc đầu tiên khi tập trung phát triển du lịch là phải nhận diện tiềm năng du lịch. Du lịch là ngành có định hướng tài nguyên rõ rệt. Tài nguyên du lịch càng phong phú đặc sắc bao nhiêu thì sức hấp dẫn và hiệu quả của hoạt động du lịch càng cao bấy nhiêu. Do vậy việc tìm hiểu đánh giá tài nguyên có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc phát triển du lịch.

Ninh Bình là một tỉnh cực nam của đồng bằng Bắc Bộ, có vị trí địa lý và hệ thống đường sắt, đường bộ, đường thủy rất thuận tiện cho giao lưu phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội. Đặc biệt Ninh Bình nằm ở vùng cửa ngõ miền Bắc Việt Nam cách thủ đô Hà Nội 93km là một trong những trung tâm du lịch lớn nhất cả nước.

Vùng đất Ninh Bình là kinh đô của nước Việt thế kỉ X mảnh đất gắn với sự nghiệp của 6 vị vua thuộc 3 triều đại Đinh, Lê, Lý với những dấu ấn lịch sử: Thống nhất giang sơn, đánh Tống – dẹp Chiêm và phát tích quá trình định đô ở Hà Nội. Với lịch sử hàng ngàn năm dựng nước đã tạo nên Ninh Bình thành một vùng đất thiêng, nơi phát tích của nhiều danh nhân, anh hùng dân tộc như: anh hùng dân tộc Đinh Bộ Lĩnh, Trương Hán Siêu…Đây cũng là miền đất cội nguồn, là kho tàng của văn hóa dân gian đặc sắc của miền đồng bằng Bắc Bộ, với những làn điệu hát chèo, hát chầu văn cùng với những di tích lịch sử văn hóa nổi tiếng như: Cố đô Hoa Lư, chùa Bái Đính, nhà thờ đá Phát Diệm. Với nguồn tài nguyên tự nhiên và tài nguyên nhân văn đặc sắc đó đã tạo điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch tỉnh thành một ngành kinh tế quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước. Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.

Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XX đã thông qua phương hướng, mục tiêu nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu của nhiệm kỳ 2010-2015 trong đó có các mục tiêu,giải pháp về phát triển du lịch: Đưa kinh tế du lịch vào thời kì tăng tốc để du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh. Vì vậy mà trong những năm gần đây du lịch Ninh Bình đã có nhiều khởi sắc, hoạt động kinh doanh du lịch từng bước được mở rộng, cơ sở vật chất được tăng cường, các chỉ tiêu cơ bản về khách và doanh thu đều tăng, nộp ngân sách năm sau tăng hơn năm trước góp phần vào việc phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.

Tuy nhiên, kết quả hoạt động du lịch đạt được chư tương xứng với tiềm năng và lợi thế của tỉnh, chất lượng dịch vụ chưa cao, khách lưu trú đặc biệt là khách quốc tế còn thấp. Ninh Bình thiếu các khu nghỉ dưỡng, khách sạn, các khu vui chơi giải trí cao cấp mang tầm cỡ quốc tế. Bên cạnh đó còn nhiều vấn đề bất cập đặt ra đối với việc quản lý, sử dụng, khai thác các di tích lịch sử văn hóa, cảnh quan môi trường cần được nghiên cứu đầu tư để có thể phát triển một nền du lịch bền vững. Chính vì vậy việc đánh giá tài nguyên nhân văn tỉnh Ninh Bình là rất cần thiết, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn.

Có thể bạn quan tâm đến dịch vụ:

===>>> Hỗ Trợ Viết Thuê Khóa Luận Tốt Nghiệp Ngành Du Lịch

1.2. Mục tiêu, nhiệm vụ, giới hạn của đề tài

1.2.1. Mục tiêu

Vận dụng cơ sở lý luận về du lịch, tài nguyên du lịch, tài nguyên du lịch nhân văn để đánh giá tài nguyên và thực trạng khai thác tài nguyên du lịch nhân văn ở tỉnh Ninh Bình để từ đó đề ra những giải pháp nhằm khai thác hiệu quả Tài nguyên du lịch nhân văn cho phát triển du lịch tỉnh.

1.2.2. Nhiệm vụ của đề tài

• Tổng kết cơ sở lý luận và thực tiễn về Tài nguyên du lịch nhân văn.
• Điều tra tổng thể tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.
• Đánh giá Tài nguyên du lịch nhân văn và thực trạng khai thác tài nguyên du lịch nhân văn của tỉnh.
• Đưa ra các giải pháp nhằm khai thác có hiệu quả tài nguyên du lịch nhân văn phục vụ phát triển du lịch tại Ninh Bình.

1.2.3. Giới hạn của đề tài

Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu các tài nguyên du lịch nhân văn có liên quan và ảnh hưởng mạnh mẽ đến hoạt động du lịch của tỉnh. Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.

1.3. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu

1.3.1. Đối tượng nghiên cứu

Là các Tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình bao gồm:

• Các di tích lịch sử văn hóa
• Lễ hội truyền thống
• Nghệ thuật ẩm thực
• Làng nghề thủ công truyền thống
• Nghệ thuật dân gian truyền thống
• Văn hóa ứng xử

1.3.2. Các phương pháp nghiên cứu

1.3.2.1. Phương pháp hệ thống

Nghiên cứu các tài nguyên du lịch nhân văn một cách toàn diện và đưa ra mối quan hệ giữa các thành phần của hệ thống tức là đưa ra những ảnh hướng của tài nguyên du lịch nhân văn tới việc khai thác nguồn lợi du lịch theo một hệ thống có mối quan hệ nhân quả, phụ thuộc.

1.3.2.2. Phương pháp tổng hợp

Thông qua thực địa và tham khảo tài liệu về tài nguyên du lịch nhân văn sẽ tiến hành chọn lọc, đánh giá, tổng hợp thành một chỉnh thể từ đó có thể đánh giá các tài nguyên du lịch nhân văn một cách tương đối toàn diện.

1.3.2.3. Phương pháp phân tích so sánh

Thông qua việc phân tích thế mạnh, hạn chế của các loại tài nguyên du lịch nhân văn của tỉnh Ninh Bình sẽ tiến hành so sánh với các tài nguyên nhân văn,với môi trường tương quan trong cả nước và một số vùng tiêu biểu để đánh giá những giá trị của tài nguyên đó chính xác và khách quan nhất.

1.3.2.4. Phương pháp bản đồ, biểu đồ Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.

Dùng phương pháp bản đồ nhằm thể hiện sự phân bố của các đối tượng tài nguyên du lịch nhân văn, sự liên hệ giữa các đối tượng trong không gian cũng chính là mối liên hệ của các tuyến du lịch trong quá trình tạo tuyến. Dùng phương pháp này còn nhằm thể hiện những biến động các yếu tố du lịch.

1.4. Kết cấu của khóa luận

Ngoài phần mở đầu,kết luận và một số phụ lục khóa luận gồm 3 chương:

• Chương 1: Cơ sở lý luận và đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn
• Chương 2: Điều tra và đánh giá Tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình
• Chương 3: Định hướng phát triển và một số giải pháp nhằm khai thác hiệu quả tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình

CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI

1.1. Du lịch và tài nguyên du lịch

1.1.1. Quan niệm về Du lịch

Từ xa xưa trong lịch sử nhân loại Du lịch đã được ghi nhận như một sở thích, một hoạt động nghỉ ngơi tích cực của con người. Ngày nay Du lịch đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu được trong đời sống xã hội của cả nước. Về mặt kinh tế, Du lịch đã trở thành một trong những ngành kinh tế quan trọng của nhiều nước công nghiệp phát triển. Đối với các nước đang phát triển du lịch được coi là cứu cánh để vực dậy nền kinh tế ốm yếu của quốc gia.

Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về du lịch tiêu biểu là:

Theo sách Địa Lý Du Lịch của tác giả Nguyễn Minh Tuệ: “Du lịch là một hoạt động của dân cư trong thời gian rỗi liên quan với sự di chuyển và lưu lại tạm thời bên ngoài nơi cư trú thường xuyên nhằm nghỉ ngơi , chữa bệnh, phát triển thể chất và tinh thần,nâng cao trình độ nhận thức-văn hóa hoặc thể thao kèm theo việc tiêu thụ những giá trị về tự nhiên, kinh tế và văn hóa”

Điều 4 của luật Du lịch định nghĩa: “Du lịch là hoạt động có liên quan đến chuyến đi của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên của mình nhằm đáp ứng nhu cầu tham quan, tìm hiểu, giải trí, nghỉ dưỡng trong một khoảng thời gian nhất định”

1.1.2. Quan niệm về tài nguyên du lịch

1.1.2.1. Quan niệm về tài nguyên

Tài nguyên du lịch là một dạng đặc biệt của tài nguyên. Do vậy trước khi tìm hiểu về tài nguyên du lịch , chúng ta cần làm rõ quan niệm về tài nguyên: Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.

Theo Phạm Trung Lương định nghĩa: “Tài nguyên hiểu theo nghĩa rộng gồm tất cả các nguồn nguyên liệu, năng lượng và thông tin có trên trái đất và trong không gian vũ trụ liên quan mà con người có thể sử dụng phục vụ cho cuộc sống và sự phất triển của mình”

Theo PGS.TS Trần Đức Thanh: “Tài nguyên là tất cả những nguồn thông tin, vật chất, năng lượng được khai thác phục vụ cuộc sống và sự phát triển của xã hội loài người. Đó là những thành tạo hay tính chất của thiên nhiên, những công trình, những sản phẩm do bàn tay khối óc của con người làm nên, những khả năng của loài người…được sử dụng cho sự phát triển kinh tế và xã hội của cộng đồng”

1.1.2.2. Quan niệm về tài nguyên du lịch

Du lịch là một trong những ngành có sự định hướng tài nguyên rõ rệt. Tài nguyên du lịch ảnh hưởng trực tiếp đến tổ chức lãnh thổ của ngành du lịch, đến việc hình thành chuyên môn hóa các vùng du lịch và hiệu quả kinh tế của hoạt động dịch vụ.

Tài nguyên du lịch bao gồm những thành phần và những kết hợp khác nhau của cảnh quan tự nhiên cùng cảnh quan nhân văn có thể được sử dụng cho dịch vụ du lịch và thỏa mãn nhu cầu về chữ bệnh, nghỉ ngơi, tham quan hay du lịch.

Tài nguyên du lịch theo Pirojnik: “Tài nguyên du lịch là những tổng thể tự nhiên, văn hóa-lịch sử và những thành phần của chúng tạo điều kiện cho việc phục hồi và phát triển thể lực tinh thần của con người, khả năng lao động và sức khỏe của họ, trong cấu trúc du lịch hiện tại và tương lai, trong khả năng kinh tế,kỹ thuật cho phép, chúng được dùng để trực tiếp và gián tiếp sản xuất ra những dịch vụ du lịch và nghỉ ngơi”

Nguyễn Minh Tuệ định nghĩa: “Tài nguyên du lịch là tổng thể tự nhiên và văn hóa-lịch sử cùng các thành phần của chúng góp phần khôi phục và phát triển thể lực và trí lực của con người, khả năng lao động và sức khỏe của họ, những tài nguyên này được sử dụng cho nhu cầu trực tiếp và gián tiếp cho việc sản xuất dịch vụ du lịch.”

Luật du lịch Việt Nam năm 2005 quy định: “Tài nguyên du lịch là cảnh quan thiên nhiên, yếu tố tự nhiên, di tích lịch sử văn hóa, công trình lao động sáng tạo của con người và các giá trị nhân văn khác có thể được sử dụng nhằm đáp ứng nhu cầu du lịch là yếu tố cơ bản để hình thành các khu du lịch, điểm du  lịch, tuyến du lịch, đô thị du lịch”

 Vai trò của tài nguyên du lịch đối với hoạt động du lịch

Tài nguyên du lịch là yếu tố cơ bản để tạo thành sản phẩm du lịch. Trong các hệ thống lãnh thổ du lịch, tài nguyên du lịch là những phân hệ giữ vai trò quan trọng và quyết định sự phát triển của hệ thống lãnh thổ du lịch. Đặc biệt tài nguyên du lịch có mối quan hệ qua lại chặt chẽ với các phân hệ khác và với môi trường kinh tế – xã hội. Do vậy tài nguyên du lịch là một nhân tố quan trọng hàng đầu để tạo nên sản phẩm du lịch. Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.

Để hấp dẫn và đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách du lịch, các sản phẩm du lịch cũng cần phải đa dạng, phong phú, đặc sắc và mới mẻ. Chính sự phong phú, đa dạng và đặc sắc của tài nguyên du lịch tạo nên sự đa dạng hấp dẫn của sản phẩm du lịch. Số lượng, chất lượng, sự kết hợp giữa các loại tài nguyên cùng sự phân bố của tài nguyên du lịch là yếu tố quan trọng hấp dẫn khách du lịch và có mối quan hệ chặt chẽ ảnh hưởng đến việc đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch, kết cấu hạ tầng, nguồn nhân lực du lịch. Tài nguyên du lịch là yếu tố quan trọng mang tính quyết định để tạo nên quy mô, số lượng, chất lượng sản phẩm du lịch và hiệu quả của hoạt động du lịch.

Tài nguyên du lịch là một bộ phận cấu thành quan trọng của tổ chức lãnh thổ du lịch. Hệ thống lãnh thổ du lịch được tổ chức, phân chia theo nhiều cấp phân vị khác nhau như: khu du lịch, điểm du lịch, trung tâm du lịch, tiểu vùng du lịch, vùng du lịch. Dù ở cấp độ nào việc tổ chức quy hoạch phát triển du lịch cần phải nghiên cứu phát triển các phân hệ du lịch cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch, nguồn lao động du lịch, kết cấu hạ tầng phải phù hợp với tài nguyên du lịch. Việc tổ chức đón lượng khách du lịch như thế nào cũng phụ thuộc vào số lượng và chất lượng của tài nguyên du lịch.

Như vậy dù ở phân vị nào thì tài nguyên du lịch luôn là những phân hệ quan trọng bậc nhất mang tính quyết định trong việc tổ chức phát triển du lịch và là yếu tố cơ bản của hệ thống lãnh thổ du lịch.

Hiệu quả phát triển du lịch của các hệ thống lãnh thổ du lịch phụ thuộc rất nhiều vào tài nguyên du lịch. Vì vậy trong quá trình phát triển du lịch mỗi doanh nghiệp, địa phương và mỗi quốc gia khi tiến hành quy hoạch phát triển du lịch, xây dựng các chiến lược, chính sách phát triển du lịch cần phải điều tra đánh giá xác thực nguồn tài nguyên du lịch, đồng thời cần thực thi các chính sách, chiến lược, giải pháp quản lý, bảo vệ, tôn tạo, phát triển và khai thác nguồn tài nguyên du lịch hợp lý, đúng đắn và hiệu quả theo quan điểm phát triển du lịch bền vững.

1.1.3. Tài nguyên du lịch nhân văn

1.1.3.1. Định nghĩa Tài nguyên du lịch nhân văn

Theo luật du lịch: “Tài nguyên du lịch nhân văn gồm truyền thống văn hóa, các yếu tố văn hóa, văn nghệ dân gian, di tích lịch sử, cách mạng, khảo cổ, kiến trúc, các công trình lao động sáng tạo của con người và các di sản văn hóa vật thể, phi vật thể khác có thể được sử dụng phục vụ mục đích du lịch.”

1.1.3.2. Đặc điểm của Tài nguyên du lịch nhân văn Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.

Nhóm Tài nguyên du lịch nhân văn do con người tạo ra hay nói cách khác nó là đối tượng và hiện tượng được tạo ra một cách nhân tạo. Đây cũng là nguyên nhân khiến cho tài nguyên du lịch nhân tạo có những đặc điểm rất khác biệt đó là:

• Tài nguyên du lịch nhân văn có tác dụng nhận thức nhiều hơn. Tác dụng giải trí không điển hình hoặc có ý nghĩa thứ yếu.
• Việc tìm hiểu các đối tượng nhân văn diễn ra trong thời gian rất ngắn. Nó thường kéo dài một vài giờ, cũng có thể một vài phút. Do vậy trong khuôn khổ một chuyến du lịch người ta có thể hiểu rõ nhiều đối tượng nhân tạo. Tài nguyên du lịch nhân tạo thích hợp nhất đối với loại hình du lịch nhận thức.
• Số người quan tâm tới tài nguyên du lịch nhân văn thường có văn hóa cao hơn, thu nhập và yêu cầu cao hơn.
• Tài nguyên du lịch nhân văn thường tập trung ở các điểm quần cư và các thành phố lớn. Chúng ta đều biết các thành phố lớn lại là đầu mối giao thông nên rõ ràng việc tiếp cận với nguồn tài nguyên này dễ dàng hơn nhiều. Khi đến thăm nguồn tài nguyên nhân tạo có thể sử dụng cơ sở vật chất đã được xây dựng trong các điểm quần cư mà không cần xây thêm cơ sở riêng.

Tài nguyên du lịch nhân văn đại bộ phận không có tính mùa, không bị  phụ thuộc vào các điều kiện khí tượng và các điều kiện tự nhiên khác.

• Sở thích của những người tìm đén tài nguyên du lịch nhân văn rất phức tạp và rất khác nhau. Nó gây nhiều khó khăn trong việc đánh giá tài nguyên du lịch nhân tạo.
• Tài nguyên du lịch nhân văn tác động theo từng giai đoạn. Các giai đoạn được phân chia như sau: Thông tin-Tiếp xúc-Nhận thức-Đánh giá nhận xét.

1.1.3.3. Phân loại tài nguyên nhân văn

Tài nguyên du lịch nhân văn có thể chia làm hai nhóm:

• Nhóm tài nguyên du lịch nhân văn vật thể gồm các đối tượng văn hóa, thể thao và các hoạt động nhận thức khác.
• Nhóm tài nguyên du lịch nhân văn phi vật thể gồm các loại hình văn hóa dân gian, nghệ thuật truyền thống, văn hóa ẩm thực, văn hoa ứng xử.

Ý nghĩa của các loại tài nguyên như sau:

 Các di sản văn hóa thế giới và di tích lịch sử-văn hóa Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.

Đây được coi là một trong những tài nguyên du lịch quan trọng. Đây là nguồn lực để phát triển và mở rộng hoạt động du lịch. Các di sản văn hóa thế giới và di tích lịch sử văn hóa gắn liền với môi trường xung quanh…bảo đảm sự sinh động của quá khứ đã nhào nặn nên chúng và bảo đảm cho khung cảnh cuộc sống sự đa dạng của xã hội. Qua các thời đại, những di sản văn hóa thế giới và di tích lịch sử-văn hóa đã minh chứng cho những sáng tạo to lớn về văn hóa, tôn giáo và xã hội loài người. Việc bảo vệ, khôi phục và tôn tạo những vết tích hoạt động của loài người trong các thời kỳ lịch sử, những thành tựu văn hóa, nghệ thuật…không chỉ là nhiệm vụ lớn của nhân loại trong thời kỳ hiện đại mà còn giá trị rất lớn với mục đích du lịch.

Ngày nay, Liên hiệp quốc đã đưa ra công ước quốc tế về bảo tồn di sản văn hóa và thiên nhiên, trên 100 nước trong đó có Việt Nam đã tham gia ký công ước này và trên cơ sở đó đã thành lập Hội đồng di sản thế giới (WHO). Các di sản của nhân loại ở các nước muốn được xếp hạng là di sản thế giới phải đáp ứng những tiêu chuẩn nhất định do WHO đưa ra. Hàng năm WHO họp một lần vào tháng 12 để xét duyệt và công nhận di sản.

Việc một di sản quốc gia được công nhận, tôn vinh là di sản thế giới mang lại nhiều ý nghĩa. Tầm vóc giá trị của di sản được nâng cao, đặt nó trong mối quan hệ có tính toàn cầu. Các giá trị văn hóa, thẩm mỹ cũng như các ý nghĩa kinh tế, chính trị vượt khỏi phạm vi một nước. Khả năng thu hút khách du lịch và phát triển dịch vụ sẽ to lớn hơn nhiều.

Các di tích lịch sử – văn hóa:

Di tích lịch sử văn hóa là những không gian vật chất cụ thể, khách quan, trong đó chứa đựng các giá trị điển hình lịch sử do tập thể hoặc cá nhân con người hoạt động sáng tạo ra trong lịch sử để lại.

Di tích lịch sử văn hóa là tài sản văn hóa quý giá của mỗi địa phương, mỗi dân tộc, mỗi đất nước và của cả nhân loại. Nó là bằng chứng trung thành, xác thực và cụ thể nhất về đặc điểm văn hóa của mỗi đất nước. Ở đó chứa đựng tất cả những gì thuộc về truyền thống tốt đẹp, những tinh hoa, trí tuệ, tài năng, giá trị văn hóa nghệ thuật của mỗi quốc gia. Di tích lịch sử văn hóa có khả năng rất lớn, góp phần vào việc phát triển trí tuệ, tài năng của con người góp phần vào việc phát triển khoa học nhân văn, khoa học lịch sử. Đó chính là bộ mặt quá khứ của mỗi dân tộc, mỗi đất nước.

Các lễ hội:

Ở bất cứ thời đại nào, bất cứ dân tộc nào, vào bất cứ mùa nào cũng có những ngày lễ hội. Lễ hội tạo nên bức thảm muôn màu, mọi sự ở đó đều đan quyện vào nhau, thiêng liêng và trần tục, nghi lễ và hồn hậu, truyền thống và phóng khoáng, của cải và khốn khổ, cô đơn và kết đoàn, trí tuệ và bản năng.

Lễ hội dân tộc trở thành dịp cho con người hành hương về với cội rễ, bản thể của mình. Trong kho báu các di sản của quá khứ để lại cho hôm nay các lễ hội dân tộc có lẽ là một trong những thứ quý giá nhất. Vì thế mà các lễ hội dân tộc lành mạnh không bị mất đi mà ngày càng được nhân rộng, phát triển cả về hình thức và nội dung. Các lễ hội có sức hấp dẫn du khách không kém gì các di tích lịch sử – văn hóa. Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.

Lễ hội là loại hình sinh hoạt văn hóa tổng hợp hết sức đa dạng và phong phú, là một kiểu sinh hoạt tập thể của nhân dân sau thời gian lao động mệt nhọc hoặc là một dịp để con người hướng về một sự kiện lịch sử trọng đại: ngưỡng mộ tổ tiên, ôn lại truyền thống hoặc là để giải quyết những nỗi lo âu, những khao khát, ước mơ mà cuộc sống thực tại chưa giải quyết được.

Lễ hội gồm hai phần chính là phần lễ và phần hội:

Phần nghi lễ: các lễ hội dù lớn hay nhỏ đều có phần nghi lễ với những nghi thức nghiêm túc, trọng thể mở đầu ngày hội theo thời gian và không gian.

Nghi thức tế lễ nhằm bày tỏ lòng tôn kính với các bậc thánh hiền và thần linh, cầu mong được thiên thời, địa lợi, nhân hòa và sự phồn vinh hạnh phúc.

Nghi lễ tạo thành nền móng vững chắc, tạo một yếu tố văn hóa thiêng liêng, một giá trị thẩm mỹ đối với toàn thể cộng đồng người đi hội trước khi chuyển sang phần xem hội.

Phần hội diễn ra những biểu tượng điển hình của tâm lý cộng đồng, văn hóa dân tộc chứa đựng những quan niệm của dân tộc đó đối với thực tế lịch sử, xã hội và thiên nhiên. Trong hội thường có những trò vui, những đêm thi nghề, thi hát, tượng trưng cho sự nhớ ơn và ghi công của người xưa. Tất cả những gì tiêu biểu cho một vùng đất, một làng xã được mang ra phô diễn, mang lại niềm vui vho mọi người. Phần hội thường gắn liền với tình yêu, giao duyên nam nữ nên có phong vị tình.

Nghề và làng nghề thủ công truyền thống

Làng nghề là cả một môi trường văn hoá – kinh tế – xã hội và công nghệ truyền thống lâu đời. Nó bảo lưu những tinh hoa nghệ thuật và kĩ thuật truyền từ đời này sang đời khác, chung đúc ở các thế hệ nghệ nhân tài năng, với những sản phẩm có bản sắc riêng của mình, nhưng lại tiêu biểu và độc đáo của cả dân tộc Việt Nam. Môi trường văn hoá làng nghề là khung cảnh làng quê, với cây đa bến nước, đình chùa, đền miếu…, các hoạt động lễ hội và hoạt động phường hội, phong tục tập quán, nếp sống đậm nét dân gian và chứa đựng tính nhân văn sâu sắc. Làng nghề truyền thống từ lâu đã làm phong phú thêm truyền thống văn hoá Việt Nam.

Những sản phẩm thủ công mỹ nghệ không chỉ là những vật phẩm sinh hoạt bình thường hàng ngày, mà một số còn là những tác phẩm nghệ thuật biểu trưng của nền văn hoá xã hội, mức độ phát triển kinh tế, trình độ dân trí của dân tộc. Nghề thủ công truyền thống là những nghề mà bí quyết về công nghệ sản xuất ra các sản phẩm mang những giá trị thẩm mỹ, tư tưởng triết học, tâm tư tình cảm của con người. Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.

Nghề thủ công truyền thống là nghề sản xuất mà các nghệ thuật hay còn gọi là bí quyết nghề nghiệp do những nghệ nhân dân gian sáng tạo, gìn giữ, phát triển và truyền từ đời này sang đời khác cho những người cùng huyết thống hoặc cùng làng bản. Nghề thủ công truyền thống là nghề mà các công đoạn sản xuất tạo ra sản phẩm chủ yếu bằng các công cụ sản xuất thô sơ và bằng tài nghệ tinh xảo, khéo léo của các nghệ nhân. Các sản phẩm của các nghề thủ công cổ truyền không những mang những giá trị sử dụng mà còn có giá trị về mỹ thuật, giá trị triết học, tâm linh thể hiện tài nghệ, tâm tư, ước vọng của người làm ra chúng. Chính vì vậy nghệ thuật sản xuất hàng thủ công cổ truyền và các làng nghề thủ công truyền thống là nguồn tài nguyên du lịch nhân văn quý giá hấp dẫn du khách nhất là du khách quốc tế đến từ các quốc gia công nghiệp phát triển nơi mà nghề và làng nghề thủ công truyền thống đã bị mai một nhiều.

Văn hóa mang tính lan tỏa và trao truyền, những nghề thủ công thường do những nghệ nhân dân gian sáng tạo ra, họ được tôn làm tổ nghề. Do tính hữu ích và giá trị văn hóa của nghề thủ công truyền thống nên nhiều người trong cùng một huyết thống hoặc gần gũi nhau trong một cộng đồng, họ trao truyền cho nhau, học hỏi nhau bí quyết nghề nghiệp. Do vậy theo dòng chảy lịch sử nhiều nước trên thế giới và ở nước ta đã hình thành và bảo tồn được những làng nghề thủ công truyền thống.

Trong quá trình sản xuất và sinh sống nhiều truyền thống văn hóa đặc sắc của làng nghề thủ công truyền thống đã được hình thành, bồi đắp, bảo tồn như: những quy định, hương ước của làng, truyền thống văn hóa ứng xử, văn hóa nghệ thuật. Khi kinh tế phát triển đời sống của người dân được năng cao là những điều kiện để xây dựng các di tích lịch sử văn hóa…

Khi du khách đến thăm quan nghiên cứu ở các làng nghề thủ công truyền thống họ không chỉ tìm hiểu, thưởng thức những giá trị nghệ thuật, sản xuất nghề, mua những sản phẩm thủ công mà còn là dịp để du khách có thể tìm hiểu, trải nghiệm, hưởng thụ những giá trị văn hóa tốt đẹp, đặc sắc của mỗi địa phương.

Văn hóa ẩm thực

Ăn uống là nhu cầu thiết yếu không thể thiếu được đối với mỗi người. Nhưng khi nói tới văn hóa ẩm thực hay nghệ thuật ẩm thực thì không chỉ nói tới nhu cầu ăn no, ăn đủ mà nói tới cái đẹp, nghệ thuật chế biến món ăn, không gian, thời gian ăn uống, cách ăn uống của con người, quan niệm triết học và nhu cầu ăn uống được nâng lên thành nghệ thuật.

Mỗi một vùng đất, một quốc gia có điều kiện tự nhiên, đặc điểm lịch sử phát triển kinh tế-xã hội,văn hóa riêng nên cũng có nhiều món ăn, đồ uống, đặc sản riêng. Nghệ thuật ẩm thực là giá trị văn hóa của mỗi quốc gia được sáng tạo, bảo tồn, bồi đắp qua nhiều thời đại, là dấu ấn của mỗi vùng đất với du khách.

Khi đi du lịch du khách không chỉ mong muốn được đáp ứng nhu cầu đi lại, mua sắm… mà còn muốn nâng cao nhận thức giá trị nghệ thuật ẩm thực của những quốc gia khác. Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.

Việt Nam là một nước nông nghiệp thuộc về xứ nóng, vùng nhiệt đới gió mùa. Chính các đặc điểm văn hóa, dân tộc, khí hậu đã quy định những đặc điểm riêng của ẩm thực Việt Nam. Đây là một văn hóa ăn uống sử dụng rất nhiều loại rau (luộc, xào, làm dưa, ăn sống); nhiều loại nước canh đặc biệt là canh chua, trong khi đó số lượng các món ăn có dinh dưỡng từ động vật thường ít hơn. Những loại thịt được dùng phổ biến nhất là thịt lợn, bò, gà, ngan, vịt, các loại tôm, cá, cua, ốc, hến, trai, sò v.v. Những món ăn chế biến từ những loại thịt ít thông dụng hơn như chó, dê, rùa, thịt rắn, ba ba thường không phải là nguồn thịt chính, nhiều khi được coi là đặc sản và chỉ được sử dụng trong một dịp liên hoan nào đó với rượu uống kèm.

Người Việt cũng có một số món ăn chay theo đạo Phật được chế biến từ các loại rau, đậu tương tuy trong cộng đồng thế tục ít người ăn chay trường, chỉ có các sư sãi trong chùa hoặc người bị bệnh buộc phải ăn kiêng.

Ẩm thực Việt Nam còn đặc trưng với sự trung dung trong cách phối trộn nguyên liệu không quá cay, quá ngọt hay quá béo. Các nguyên liệu phụ (gia vị) để chế biến món ăn Việt Nam rất phong phú, bao gồm nhiều loại rau thơm như húng thơm, tía tô, kinh giới, hành, thìa là, mùi tàu v.v.; gia vị thực vật như ớt, hạt tiêu, sả, hẹ, tỏi, gừng, chanh quả hoặc lá non; các gia vị lên men như mẻ, mắm tôm, bỗng rượu, dấm thanh hoặc kẹo đắng, nước cốt dừa v.v. Các gia vị đặc trưng của các dân tộc Đông Nam Á nhiệt đới nói trên được sử dụng một cách tương sinh hài hòa với nhau và thường thuận theo nguyên lý “âm dương phối triển”, như món ăn dễ gây lạnh bụng buộc phải có gia vị cay nóng đi kèm. Các món ăn kỵ nhau không thể kết hợp trong một món hay không được ăn cùng lúc vì không ngon, hoặc có khả năng gây hại cho sức khỏe cũng được dân gian đúc kết thành nhiều kinh nghiệm lưu truyền qua nhiều thế hệ. Khi thưởng thức các món ăn, tính chất phối trộn nguyên liệu một cách tổng hợp nói trên càng trở nên rõ nét hơn: người Việt ít khi ăn món nào riêng biệt, thưởng thức từng món, mà một bữa ăn thường là sự tổng hòa các món ăn từ đầu đến cuối bữa.

Trên đây là cách phân loại chung nhất cho tất cả các loại tài nguyên nhân văn. Ninh Bình cũng là một tỉnh tập trung nhiều loại tài nguyên nhân văn cả tài nguyên nhân văn vật thể và tài nguyên nhân văn phi vật thể. Dựa trên cơ sở của cách phân loại chung cho các loại tài nguyên nhân văn, tài nguyên nhân văn tỉnh Ninh Bình cũng được phân loại theo các nhóm: các di tích lịch sử văn hóa, di chỉ khảo cổ, lễ hội, nghề và làng nghề thủ công truyền thống, văn hóa ẩm thực và văn hóa nghệ thuật dân gian.Vì vậy mà việc điều tra đánh giá tài nguyên nhân văn tỉnh Ninh Bình phục vụ cho phát triển du lịch cũng được dựa trên các tiêu chí đánh giá chung cho các loại tài nguyên nhân văn.

1.2. Điều tra, đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn

Các loại tài nguyên nói chung cũng như các dạng tài nguyên du lịch nói riêng không tồn tại độc lập mà thường tồn tại, phát triển trên cùng một không gian có quan hệ tương hỗ lẫn nhau. Vì vậy sau khi điều tra đánh giá từng loại tài nguyên cần tiến hành đánh giá tổng hợp các loại tài nguyên. Việc đánh giá tổng hợp các loại tài nguyên du lịch tự nhiên cũng như tài nguyên du lịch nhân văn thường theo các cách: xây dựng thang – bậc điểm đánh giá, dựa vào một số tiêu chí thông dụng, đánh giá bằng cảm quan, điều tra qua cảm nhận đánh giá của du khách dựa trên đặc điểm và các giá trị thẩm mỹ, mức độ thuận lợi của tài nguyên với sức khỏe, các hoạt động tham quan, nghỉ dưỡng, thể thao …của con người.

Các bước kiểm kê một di tích kiến trúc nghệ thuật hoặc một công trình đương đại(DTLSVH)

• Vị trí, tên gọi, diện tích, cảnh quan:
• Xác định vị trí, diện tích lãnh thổ, tên gọi di tích.
• Giá trị về phong cảnh. Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.
• Khoảng cách giữa vị trí của di tích với thị trường cung cấp khách cũng như chủng loại và chất lượng đường giao thông, các loại phương tiện giao thông có thể hoạt động.
• Lịch sử hình thành và phát triển gồm: thời gian, đặc điểm của thời kỳ khởi dựng và những lần trùng tu lớn.
• Quy mô, kiểu cách, các giá trị kiến trúc, mỹ thuật, niên đại kiến trúc mỹ thuật.
• Giá trị cổ vật cả về số lượng và chất lượng, vật kỷ niệm và bảo vật quốc gia.
• Nhân vật được tôn thờ và những người có công tôn tạo,trùng tu.
• Những tài nguyên nhân văn phi vật thể gắn với di tích: các giá trị văn học, phong tục, tập quán, lễ hội.
• Thực trạng tổ chức quản lý, bảo vệ, tôn tạo và khai thác di tích.
• Thực trạng chất lượng môi trường ở khu vực di tích.
• Giá trị xếp hạng: quốc tế, quốc gia, địa phương, thời gian được xếp hạng.
• Đánh giá chung về những giá trị nổi bật cũng như khả năng khai thác cho mục đích phát triển du lịch.

Các bước kiểm kê đánh giá lễ hội.

• Tiến hành điều tra về số lượng lẽ hội, hời gian diễn ra lễ hội, giá trị và quy mô, sức hấp dẫn du khách của các lễ hội, cách thức bảo tồn và khôi phục, tổ chức quản lý các lễ hội, môi trường diễn ra lễ hội ở từng điểm du lịch và các địa
• Kiểm kê đánh giá cụ thể những lễ hội tiêu biểu: + Không gian diễn ra lễ hội.
• Lịch sử phát triển các lễ hội, các nhân vật được tôn thờ, các sự kiện lịch sử, văn hóa gắn với lễ hội.
• Thời gian diễn ra lễ hội.
• Quy mô của lễ hội mang tính quốc gia và địa phương.
• Những giá trị văn hóa và phong tục, tập quán diễn ra ở phần lễ và phần hội, các trò chơi dân gian, các hoạt động văn hóa nghệ thuật được tổ chức.
• Giá trị với hoạt động du lịch.
• Thực trạng của việc tổ chức và khai thác lễ hội phục vụ nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, bảo tồn, phát huy truyền thống văn hóa, phát triển du lịch.

Tiêu chí đánh giá nghề và làng nghề thủ công truyền thống.

• điều tra đánh giá về số lượng và thực trạng của nghề và làng nghề thủ công, phân bố và đặc điểm chung của nghề và làng nghề truyền thống có giá trị cho hoạt động du lịch trong cả nước và ở các địa phương nơi tiến hành quy hoạch.
• Điều tra và đánh giá mỗi làng nghề gồm các bước và những nội dung sau: vị trí địa lý cảnh quan, lịch sử phát triển, các nhân vật được tôn vinh, quy mô của làng nghề, các yếu tố tự nhiên và kinh tế – xã hội nuôi dưỡng nghề và làng nghề truyền thống, nghệ thuật sản xuất, lựa chọn nguyên liệu, cơ cấu chủng loại số lượng và chất lượng, giá tri thẩm mỹ và sử dụng của các sản phẩm, môi trường làng nghề, việc tiêu thụ sản phẩm, giá cả sản phẩm, mức thu nhập và đời sống của dân cư từ sản xuất, tỷ trọng thu nhập từ các nghề thủ công so với giá tri thu nhập của các hoạt động kinh tế khác của làng nghề, những giá trị văn hóa gắn với nghề và làng nghề thủ công truyền thống.
• Các cơ chế, chính sách cho đầu tư phát triển nghề, làng nghề, du lịch làng nghề và chính sách ưu đãi với các nghệ nhân.
• Thực trạng đầu tư bảo vệ, khôi phục làng nghề, khai thác, phát huy giá trị văn hóa của làng nghề với đời sống kinh tế-xã hội và hoạt động du lịch. Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.
• Khả năng đầu tư phát triển du lịch làng nghề.

Điều tra đánh giá các loại hình văn hóa nghệ thuật.

• Các giá trị văn hóa nghệ thuật là loại hình tài nguyên du lịch hấp dẫn du khách, thuận lợi cho phát triển loại hình du lịch tham quan giải trí, nghiên cứu.Việc bảo tồn, khôi phục, phát huy các giá trị văn hóa nghệ thuật góp phần làm phong phú hấp dẫn thêm cho các loại tài nguyên du lịch khác và nhiều loại hình du lịch khác như: du lịch sông nước, du lịch văn hóa các dân tộc, du lịch tham quan, du lịch lễ hội.
• Việc điều tra, đánh giá các giá trị văn hóa nghệ thuật phục vụ du lịch gồm các nội dung như: các loại nhạc cụ, các loại hình biểu diễn, thời gian, môi trường biểu diễn, các nghệ nhân biểu diễn, nghệ thuật trình diễn các loại nhạc cụ, các làn điệu dân ca, các loại hình nghệ thuật truyền thống, các loại hình văn hóa nghệ thuật bác học, lịch sử hình thành và phát triển, không gian phân bố, các bài hát, các nghệ nhân, các giá trị về lời ca, âm vực, nghệ thuật biểu diễn, không gian biểu diễn, các loại nhạc cụ được dùng để biểu diễn, thực trạng và khả năng khai thác, bảo tồn phát triển.

TIỂU KẾT CHƯƠNG I

Chương 1 là sự tổng kết một cách khái quát những vấn đề lý thuyết liên quan tới du lịch và các nguồn tài nguyên du lịch. Đây là những vấn đề lý thuyết cơ bản được sử dụng để đánh giá tài nguyên du lịch của một tỉnh. Những kiến thức này sẽ được áp dụng trực tiếp trong chương 2 để tiến hành điều tra và đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn ở Ninh Bình. Khóa luận: Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình.

XEM THÊM NỘI DUNG TIẾP THEO TẠI ĐÂY:

===>>> Khóa luận: Thực trạng tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Ninh Bình

Viethue

Dịch Vụ Viết Luận Văn Thạc Sĩ 24/7 Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn thạc sĩ, báo cáo tốt nghiệp, khóa luận tốt nghiệp, chuyên đề tốt nghiệp và Làm Tiểu Luận Môn luôn luôn uy tín hàng đầu. Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 luôn đặt lợi ích của các bạn học viên là ưu tiên hàng đầu. Rất mong được hỗ trợ các bạn học viên khi làm bài tốt nghiệp. Hãy liên hệ ngay Dịch Vụ Viết Luận Văn qua Website:  https://vietthuethacsi.com/ – Hoặc Gmail: dicvuluanvanthacsi@gmail.com